In Thailand
ชาวกาฬสินธุ์ปลูกเห็ดฟางยึดแบบดั้งเดิม 'เห็ดฟางคลุมดิน'ฟันกำไรหลักหมื่น
กาฬสินธุ์-พบชาวบ้านหนองทุ่ม ตำบลบึงวิชัย อำเภอเมือง จังหวัดกาฬสินธุ์ รวมกลุ่มปลูกเห็ดฟางแบบง่ายๆ กลางทุ่งนา โดยใช้วิธีแบบพื้นบ้านดั้งเดิม “เห็ดฟางคลุมดิน” เผยอายุสั้นแค่ 10 วันเก็บขาย ลงทุนแค่หลักพันแต่มีรายได้รวมกว่าหมื่นบาท ระบุเป็นพืชเศรษฐกิจคั่นเวลาจากปลูกข้าวและพืชตระกูลแตง แถมก้อนเห็ดที่หมดเชื้อยังย่อยสลายเป็นปุ๋ยบำรุงต้นข้าวและพืชชนิดอื่นได้อีกด้วย
วันที่ 8 พฤษภาคม 2568 ผู้สื่อข่าวรายงานจากการติดตามบรรยากาศการประกอบอาชีพ ของเกษตรชาว จ.กาฬสินธุ์ ช่วงรอยต่อฤดูแล้งกับฤดูฝน ก่อนเข้าสู่ฤดูกาลทำนาปี พบว่าที่บริเวณเขตติดต่อระหว่าง ต.บึงวิชัย และ ต.หนองสอ อ.เมือง จ.กาฬสินธุ์ พบเกษตรกรรวมกลุ่มเพาะปลูกพืชฤดูแล้งเป็นบริเวณกว้าง
โดยพืชที่ปลูกส่วนใหญ่เป็นพืชทั่วไป เช่น พืชตระกูลแตง พืชตระกูลถั่ว พริก หน่อไม้ฝรั่ง และข้าวโพด ส่วนที่มีเสริมเข้ามาคือเห็ดฟาง ซึ่งเป็นการเพาะปลูกแบบง่ายๆ ตามภูมิปัญญาชาวบ้านดั้งเดิม ที่เรียกว่า “เห็ดฟางคลุมดิน” โดยไม่ได้เพาะปลูกในโรงเรือน แต่ให้ผลผลิตสูง และคุ้มค่า ที่สำคัญลงทุนน้อย อายุสั้นเพียง 20 วันเริ่มเก็บผลผลตขาย สร้างรายได้งาม เผยลงทุนเพียง 1,500 บาท แต่สามารถสร้างรายได้หลัก 10,000 บาททีเดียว
นางทองทิพย์ แสงแก้ว อายุ 57 ปี เกษตรบ้านหนองทุ่ม ต.บึงวิชัย อ.เมือง จ.กาฬสินธุ์ กล่าวว่า ในฤดูฝน ตนและเพื่อนบ้านประกอบอาชีพทำนาเป็นอาชีพหลัก บางคนปลูกหน่อไม้ฝรั่ง ขณะที่ในฤดูแล้งจะแบ่งพื้นที่ที่เคยทำนาปี เป็นพื้นที่ทำนาปรังส่วนหนึ่ง และปลูกถั่วลิสง ถั่วฝักยาว ข้าวโพด มะเขือ พริกและพืชตระกูลแตง อายุประมาณ 3-4 เดือนเก็บผลผลิต พืชเหล่านี้หากปลูกที่เดิมซ้ำบ่อยๆ จะไม่เจริญเติบโตเท่าที่ควร บางครั้งเกิดโรคพืชระบาด ผลผลิตตกต่ำ จึงต้องปลูกพืชชนิดอื่นหมุนเวียนกันไป เพื่อปรับปรุงสภาพดิน
นางทองทิพย์ กล่าวอีกว่า สำหรับการเพาะปลูกเห็ดฟางในแปลงนา หรือที่เรียกกันว่าปลูกแบบ "เห็ดฟางคลุมดิน" นั้น เริ่มเพาะปลูกมาประมาณ 3 ปี โดยเห็นว่า เห็ดฟางนั้นอายุสั้น เพาะปลูกง่าย เริ่มจากเตรียมแปลง ซื้อกากมันสำปะหลังจากลานรับซื้อมันฯ มาเข้าแบบทำเป็นบล็อคหรือก้อนสี่เหลี่ยม วางเรียงกัน เว้นช่องว่างประมาณ 1 คืบ
จากนั้นหาอาหารเสริมเพื่อเป็นอาหารเห็ดฟาง เช่น รำอ่อน ปุ๋ยคอก มาโรยตามช่องว่างระหว่างบล็อกและบนบล็อค และซื้อเชื้อเห็ดจากแหล่งที่เชื่อถือมาโรยตามช่องว่างระหว่างบล็อคและบนบล็อคนั้น รดน้ำใช้ชุ่มพอดี คลุมแปลงด้วยแผ่นพลาสติคใส และคลุมด้วยฟางข้าวอีกชั้นหนึ่ง เพื่อควบคลุมอุณหภูมิและป้องกันอากาศเข้า เป็นอันเสร็จสิ้นกระบวนการ โดยแปลงหนึ่งจะวางบล็อคคู่ เป็นแถวยาว ตามความเหมาะสม สำหรับตนลงทุนครั้งละ1,500 บาท จะได้แปลงเห็ดฟาง 5 แปลง
นางทองทิพย์ กล่าวเพิ่มเติมว่า หลังจากนั้น หมั่นสำรวจความชื้นในแปลงเห็ดฟางคลุมดิน ประมาณ 7 วันเริ่มออกดอก 10 วันเริ่มเก็บผลผลิตเต็มที่ ซึ่งเรียกว่าเห็ดชุดแรก จากนั้นก็รดน้ำและคลุมแปลงให้อยู่ในสภาพเดิม เห็ดก็เริ่มจะออกดอกให้ผลผลิตชุด 2 ก็เก็บผลผลิตได้อีก รวมลงทุนครั้งเดียว ได้ผลผลิต 2 ชุด ภายในเวลา 20 วันก็หมดเชื้อ ราคาขายตามท้องตลาดเฉลี่ย กก.ละ 80 บาท ทั้งขายเองในชุมชนและมีแม่ค้าคนกลางมารับซื้อ ไปวางขายตามท้องตลาดอีกที ทั้งนี้ เห็ดฟางคลุมดิน ถือเป็นพืชเศรษฐกิจอายุสั้น เพาะปลูกคั่นเวลาจากการปลูกข้าวนาปรังและพืชชนิดอื่น หลังจากหมดชุด 2 ก็จะปลูกข้าวโพดและพืชตระกูลแตงต่อไป
อย่างไรก็ตาม จาการลงทุนครั้งเดียว 1,500 บาท หากเชื้อเห็ดมีคุณภาพ ก็จะได้ผลผลิตสูง สร้างรายได้หลายพันบาทหรือบางคนได้ถึง 10,000 บาททีเดียว นอกจากนี้บล็อค รำอ่อนและปุ๋ยคอก ที่เป็นเศษวัสดุเหลือใช้ ยังสามารถย่อยสลายเป็นปุ๋ยบำรุงข้าวและพืชชนิดอื่นๆได้เป็นอย่างดีอีกด้วย