In Global
รถไฟสีเงินแผนขับเคลื่อนเศรษฐกิจสีเงิน และการท่องเที่ยวผู้สูงวัยของจีน
"รถไฟสีเงิน" เพื่อบริการนักท่องเที่ยวสูงวัย (Silver Tourist Trains) เป็นหนึ่งในโครงการสำคัญของรัฐบาลจีน ในการปรับทิศทางนโยบายเศรษฐกิจและบริการสาธารณะ ให้สอดรับกับการเปลี่ยนแปลงของโครงสร้างประชากรจีน ที่มีประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไปกว่า 300 ล้านคน หรือประมาณ 1 ใน 5 ของประชากรทั้งประเทศ
โครงการรถไฟสีเงินเกิดขึ้นจากความร่วมมือของกระทรวงคมนาคม กระทรวงวัฒนธรรมและการท่องเที่ยว การรถไฟแห่งประเทศจีน และหน่วยงานระดับชาติรวม 11 แห่ง ภายใต้กรอบแผนปฏิบัติการ พ.ศ. 2568–2570 รัฐบาลตั้งเป้าว่า ภายในปี 2570 จะมีรถไฟที่ออกแบบให้เหมาะสมกับผู้สูงวัยจำนวน 160 ขบวน ครอบคลุมมากกว่า 100 เส้นทางทั่วประเทศ โดยมีจำนวนเที่ยววิ่งเพิ่มขึ้นเป็น 2,500 เที่ยวต่อปี จากเดิมที่มี 1,860 เที่ยว โดย China Railway ระบุว่า ปีที่ผ่านมา มีผู้โดยสารสูงอายุใช้บริการรถไฟเพื่อการท่องเที่ยวมากกว่า 1 ล้านคน สะท้อนความต้องการรถไฟเพื่อผู้สูงวัยที่เติบโตอย่างรวดเร็ว
แนวคิดของรถไฟสีเงิน คือ เน้นการอำนวยความสะดวกแก่ผู้สูงวัยทั้งในด้านกายภาพและพฤติกรรมการเดินทาง ขบวนรถจะออกเดินทางในช่วงกลางคืนและหยุดให้ผู้โดยสารลงเที่ยวในช่วงกลางวัน เพื่อหลีกเลี่ยงความเหนื่อยล้าจากการเดินทางยาวนาน เส้นทางยอดนิยม เช่น จากเมืองต้าเหลียนไปยังเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ ใช้ระยะเวลาเดินทางประมาณ 20 วัน ผ่านภูมิประเทศที่หลากหลาย ตั้งแต่ทะเลทราย เมืองเก่า ไปจนถึงไร่องุ่นและหุบเขาธรรมชาติ สร้างประสบการณ์การท่องเที่ยวแบบไม่เร่งรีบ
นอกจากนี้ ยังมีการปรับปรุงสิ่งอำนวยความสะดวกและบริการในขบวนรถไฟ เช่น ที่นั่งมีขนาดกว้าง รองรับการปรับเอนและพักผ่อนตลอดคืน ห้องน้ำติดตั้งราวจับ พื้นกันลื่น และปุ่มฉุกเฉินเพื่อความปลอดภัย รถไฟบางเส้นทางมีคลินิก และมีแพทย์หรือพยาบาลร่วมเดินทางตลอดสาย รวมทั้งมีมุมพักผ่อน ห้องอ่านหนังสือ ห้องคาราโอเกะ และโต๊ะเกม เพื่อส่งเสริมปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้โดยสาร อาหารที่ให้บริการก็ปรับสูตรให้เหมาะกับผู้สูงวัย โดยลดปริมาณน้ำมัน น้ำตาล และเกลือ ตลอดจนมีตัวเลือกสำหรับผู้ที่มีข้อจำกัดทางสุขภาพ
เจ้าหน้าที่ในขบวนรถไฟยังได้รับการฝึกอบรมเฉพาะทางด้านการดูแลผู้สูงอายุ ทั้งในเรื่องการสื่อสาร การให้ความช่วยเหลือกรณีฉุกเฉิน และการบริการแบบมืออาชีพ เจ้าหน้าที่บางคนผ่านการอบรมจากโรงแรมระดับ 5 ดาว เพื่อให้สามารถดูแลผู้โดยสารสูงวัยได้อย่างใกล้ชิดและเข้าใจความต้องการอย่างแท้จริง นอกจากนี้ ยังมีกิจกรรมสันทนาการเพื่อสร้างความเพลิดเพลินระหว่างการเดินทาง อาทิ เวิร์กช็อปถ่ายภาพ การเขียนพู่กันจีน หรือการร้องเพลงหมู่ ช่วยให้ผู้โดยสารผ่อนคลายขณะเดินทาง
รัฐบาลจีนคาดหวังว่า โครงการรถไฟสีเงินจะไม่เพียงแต่ตอบโจทย์ด้านสังคม แต่ยังมีบทบาทสำคัญในเชิงเศรษฐกิจ โดยเฉพาะในมิติของ "เศรษฐกิจสีเงิน" (Silver Economy) ซึ่งเป็นกลุ่มอุตสาหกรรมและบริการที่เกี่ยวข้องกับผู้สูงวัย ทั้งในด้านการท่องเที่ยว การดูแลสุขภาพ และการใช้จ่ายหลังเกษียณ
ข้อมูลจากคณะกรรมการพัฒนาและปฏิรูปแห่งชาติ (NDRC) ระบุว่า ในปี 2567 เศรษฐกิจสีเงินของจีนมีมูลค่าราว 7 ล้านล้านหยวน (32 ล้าล้านบาท) และในปีนี้ เศรษฐกิจสีเงินมีแนวโน้มแตะ 30 ล้านล้านหยวน (138 ล้านล้านบาท) การส่งเสริมการท่องเที่ยวผู้สูงวัยจึงถือเป็นช่องทางสำคัญในการกระจายรายได้จากเมืองใหญ่สู่เมืองรองและชนบท ช่วยลดความเหลื่อมล้ำทางภูมิศาสตร์ และส่งเสริมเศรษฐกิจฐานรากด้วย
บทความ : ประวีณมัย บ่ายคล้อย
ภาพ : CGTN